آپنه خواب از اختلالات شایع خواب است که در صورت عدم درمان در زمان مناسب منجر به فشار خون بالا و بیماری های قلبی می شود، در این مقاله تجهیز سلامت به این سوال که آپنه خواب چیست و چگونه درمان می شود می پردازیم.
آپنه خواب چیست؟
در صورتی که فردی دچار آپنه خواب باشد، تنفسش به صورت مکرر در طول خواب متوقف و دوباره آغاز می شود، از این جهت این اختلال دارای علائمی نظیر خواب آلودگی در طول روز، خواب ناآرام و صدای بلند خروپف می باشد.
اگر اختلال آپنه خواب درمان نشود، باعث بروز اشکالاتی مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی، سکته، دیابت، حملات قلبی، افسردگی و… می شود.
آپنه خواب
انواع آپنه
آپنه خواب به دو دسته آپنه انسدادی و آپنه مرکزی تقسیم می شود، در این بخش هر یک را به اختصار توضیح خواهیم داد.
آپنه انسدادی خواب
این نوع از آپنه شایع تر است که به دلیل انسداد مکرر کامل یا جزیی در مسیر بالایی تنفس در طول خواب اتفاق می افتد، زمانی که فردی به آپنه خواب مبتلا باشد با افزایش فشار جهت باز شدن مسیر هوایی، عضلات دیافراگم و قفسه سینه به سختی کار می کنند، شروع مجدد نفس کشیدن در این افراد با صدای بلند یا تکان دادن بدن از سر شروع می شود.
دوره های آپنه انسدادی با خواب سالم در تداخل است، این اختلال باعث کاهش جریان اکسیژن به اندام های حیاتی شده و در ریتم ضربان قلب بی نظمی ایجاد می کند.
آپنه خواب مرکزی
در این نوع از آپنه مسیر هوا تنفس مسدود نمی شود، در ان نوع آپنه در مرکز کنترل تنفسی بی ثباتی ایجاد شده و به این دلیل مغز سیگنال تنفس را به ماهیچه ها ارسال نمی کند، به طور کلی می توان گفت که آپنه مرکزی با عملکرد سیستم عصبی مرکزی ارتباط دارد.
آپنه خواب
چه افرادی به آپنه مبتلا می شوند؟
مردان در مقایسه با زنان بیشتر به آپنه مبتلا می شوند، حدود 25 درصد مردان و 10 درصد زنان به این اختلال مبتلا می شوند، افراد از نوزادی تا کهنسالی میتوانند به این اختلال مبتلا شوند، ضمن این که افراد دارای اضافه وزن، گردن بزرگ، ناهنجاری های ساختاری، لوزه های بزرگ، فک کوچک، کام نرم و آویزان بیشتر درگیر این اختلال می شوند.
با قطع تنفس چه اتفاقی میافتد؟
زمانی که در اختلال آپنه خواب نفس کشیدن قطع می شود با محرومیت بدن تان از اکسیژن ضربان قلب تان کاهش پیدا خواهد، در ادامه رفلکس های غیرعادی تان باعث می شود که در پایان دوره قطع تنفس از خواب بیدار شوید، با این اتفاق ضربان و فشارخون تان به سرعت افزایش پیدا می کند.
تمامی این تغییرات از طریق قطع شدن تنفس رخ می دهند، در صورتی که این اختلال را به صورت مداوم تجربه کنید اثرات آن را مشاهده کرده و متوجه عوارض آن خواهید شد.
عوارض آپنه خواب چیست؟
افزایش فشار خون و افزایش ضخامت دیواره های قلب به دلیل افزایش حجم کار و ساختار قلب از مهم ترین عوارض آپنه خواب مطرح می شوند.
علائم آپنه خواب
اغلب اوقات افراد نمی توانند خودشان شخصا علائم آپنه خواب را تشخیص بدهند و اعضای خانواده و هم بستران این مشکل را تشخیص می دهند، حتی ممکن است اغلب مبتلایان به این بیماری شکایتی در مورد خواب شان نداشته باشند، به صورت کلی علائم و نشانه های آپنه خواب عبارت اند از :
آپنه خواب
- خواب آلودگی در طول روز
- خستگی شدید در طول روز
- بی خوابی در شب
- سردرد
- تعرق شبانه
- خرو پف با صدای بلند
- بی قراری در زمان خواب
- بیداری مکرر در طول خواب
- بیدار شدن ناگهانی همراه با نفس نفس زدن یا حس خفگی
- گلو درد یا خشکی دهان پس از بیدار شدن از خواب
- اختلالات شناختی مثل فراموشی، تحریک پذیری، اشکال در تمرکز
- اختلالات خلقی
- اختلال در عملکرد جنسی
- تکرر ادرار در زمان خواب
علائم آپنه خواب در کودکان
- خواب آلودگی در کلاس درس
- ضعف در مدرسه
- تنفس دهانی در طول روز
- وضعیت خواب غیرعادی
- تعریق در طول شب
- اختلالات رفتاری و یادگیری
- شب ادراری
آپنه خواب
آپنه خواب چگونه تشخیص داده میشود؟
در صورتی که پزشک تشخیص دهد که فردی اختلال آپنه خواب دارد، از او میخواهد که زیر نظر متخصص ارزیابی خواب را انجام دهد، مطالعه خواب شبانه توسط متخصص جخهت ارزیابی عینی خواب تجویز می شود.
پلی سومنوگرام (PSG)
پلی سومنوگرام یکی از روش ها جهت مطالعه خواب شبانه و تشخیص آپنه خواب مطرح می شود که تحت نظارت مستقیم تکنسین آموزش دیده و در آزمایشگاه خواب انجام می شود، در طول این تست کلیه عملکرد های بدن از جمله فعالیت الکتریکی مغز، فعالیت عضلات، حرکات چشم، ضربان قلب، جریان هوا، سطح اکسیژن خون و الگوهای تنفسی ثبت می شود، در پایان مطالعه تعداد دفعاتی که تنفس فرد در خواب قطع شده حساب شده و شدت آپنه اندازه گیری می شود.
این نوع از روش تشخیصی توسط تکنسین های مجرب شرکت تجهیز سلامت در منازل انجام می شود.
آپنه خواب
HST
تست خواب خانگی HST از دیگر روش های مطالعه خواب مطرح می شود که امکان اجرای آن در خانه ها نیز وجود دارد، در این نوع از تست خواب عملکردهای بدنی کمتری در مقایسه با PSG ثبت می شود، در این تست مواردی از جمله سطح اکسیژن خون، ریتم تنفس، جریان هوا و… بررسی می شود تا شدت آپنه بررسی شود.
این روش برای بیمارانی که علائم کافی ندارند مناسب نسیت، ضمن این که از این روش برای بیمارانی که به بیماری های قابل توجهی از جمله نارسایی های قلب متوسط تا شدید، بیماری های عضلانی و بیماری های ریوی متوسط تا شدید دارند نیز به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
آپنه خواب چگونه درمان می شود؟
-
درمان های محافظه کارانه
کاهش اضافه وزن، خودداری از مصرف الکل و قرص های خواب آور، عدم خوابیدن به پشت، استفاده از اسپری بینی و نوارهای تنفسی برای افرادی که سینوس یا گرفتگی بینی دارند.
-
درمان مکانیکی
استفاده از تجهیزات پزشکی تخصصی از جمله بای پپ،سی پپ، اتو سی پپ، ونتیلاتور غیر تهاجمی و… که امکان اجاره و خریدشان از سایت تجهیز سلامت وجود دارد.
آپنه خواب
-
جراحی
جراحی درمانی آپنه خواب به صورت سرپایی انجام می شود، این نوع درمان برای افرادی که باقت زیاد یا بدشکلی بافت دارند مناسب است و شامل جراحی بینی، سومنوپلاستی، برداشتن لوزه، جلو آوردن فک پایین یا بالا می شود.