فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز و عملکرد هر کدام

از آن جایی که امروزه به دلایلی نظیر شلوغ بودن شهرها و آلودگی هوا به دلیل تغییر سبک زندگی مردم، شمار بیماران مبتلا به بیماری های تنفسی و نیازمند دستگاه های کمک تنفسی رشد بی سابقه ای داشته، افراد همگی اسم ونتیلاتور و اکسیژن ساز را شنیده اند، اما ممکن است ندانند فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز چه می باشد، در این مقاله می خواهیم شما را با تفاوت ونتیلاتور و اکسیژن ساز آشنا کنیم و به معرفی هر یک از این دستگاه ها بپردازیم.

فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز

بیماران تنفسی افرادی هستند که دستگاه تنفسی آن ها قادر نمی باشد تا اکسیژن مورد نیازشان را به طور طبیعی فراهم کند و در این حالت سلول های آن ها توانایی جذب اکسیژن و یا دفع کربن دی اکسید را ندارند و نیازمند به استفاده از دستگاه های تنفسی نظیر اکسیژن ساز و یا ونتیلاتور می شوند.

ونتیلاتور و اکسیژن ساز هر دو از دستگاه های تنفسی به شمار می روند و البته که کاملاً متفاوت می باشند، در دوران همه گیری بیماری covid 19 بسیاری از افراد اسم ونتیلاتور را شنیدند و ممکن است به اشتباه تصور کنند ونتیلاتور توانایی تولید و تغلیظ اکسیژن را دارا می باشد اما این موارد وظایف اکسیژن ساز می باشند، به عبارتی دیگر ونتیلاتور و اکسیژن ساز اساساً دو دستگاه پزشکی کاملا متفاوت می باشند، قبل از شرح کامل فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز باید بدانیم هر کدام چیستند و نحوه کار این دو دستگاه به چه شیوه ای می باشد.

نحوه کار اکسیژن ساز

بخش اعظم هوای اطراف ما نیتروژن است و تنها 21 درصد آن اکسیژن که مورد نیاز سلول های ماست، می باشد، اکسیژن ساز یا همان دستگاه غلیظ کننده اکسیژن، دستگاهی قابل حمل می باشد که هوای محیط اطراف بیمار را جذب می کند و پس از گذراندن آن از بخشی به نام ژئولیت و فیلتر کردن، تمام ناخالصی ها و مواردی که بدن ما به آن ها نیازی ندارد جدا کرده، اکسیژن را استخراج کرده و آن را به صورت غلیظ شده و خالص در اختیار بیمار قرار می دهد.

اکسیژن ساز دارای دریچه ای می باشد که اکسیژن خالص و غلیظ شده به دست آمده را از راه کانولای بینی به بیمار می رساند، کانولای بینی لوله ای می باشد که توانایی اتصال به بینی بیمار را دارا می باشد و اکسیژن غلیظ شده را به ریه های بیمار می رساند.

انواع دستگاه اکسیژن ساز

دستگاه های اکسیژن ساز دارای انواع متفاوتی می باشد که از آن برای موارد و شرایط مختلف می توان استفاده کرد:

اکسیژن ساز ثابت

این دستگاه ها که معمولا در ظرفیت های 3، 5 و 10 لیتر در دقیقه طراحی و تولید می شوند، در منازل و مراکز درمانی قابل استفاده اند، این دستگاه ها را که دارای 4 چرخ در زیر خود می باشند، می توان جابجا کرد، با این وجود به آن ها اکسیژن ساز ثابت گفته می شود.

اکسیژن ساز پرتابل (قابل حمل)

این دستگاه های اکسیژن ساز نسبت به اکسیژن ساز خانگی یا پرتابل از وزن کمتری برخوردار بوده و می توان از آن ها در بیرون از خانه و در اتومبیل و… استفاده کرد.

دیگر تفاوت این دستگاه با اکسیژن ساز خانگی این است که دارای باتری بوده که می توان آن را با برق شهری یا فندک اتومبیل شارژ کرد.

 

ونتیلاتور چیست؟

ونتیلاتور که به آن دستگاه تنفس مصنوعی نیز گفته می شود، دستگاهی است که برخلاف اکسیژن ساز عمدتاً در بیمارستان ها استفاده می شود، این دستگاه اکسیژن را وارد بدن بیمار کرده و کربن دی اکسید را از آن خارج می کند و مناسب بیمارانی می باشد که در تنفس طبیعی مشکل دارند و یا کاملاً توانایی تنفس طبیعی را از دست داده اند، همچنین در خصوص بیمارانی استفاده می شود که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند و ممکن است به دلیل بیهوشی در تنفسشان اختلالی به وجود بیاید.

نحوه کار ونتیلاتور

دستگاه تنفس مصنوعی این توانایی را دارد که دم و بازدم را به طور کامل برای بیمار به انجام برساند، این دستگاه هوا را به صورتی مکانیکی به ریه های بیمار وارد می کند و اینکه مقدار اکسیژن مورد نیاز بیمار را می توان از طریق مانیتورهای متصل به دستگاه مشاهده کرد و آن ها را تحت کنترل قرار داد، همینطور می توان میزان اکسیژن را مطابق نیاز بیمار تنظیم نمود، در ضمن زنگ هشداری در ونتیلاتور قرار گرفته که می تواند خصوصاً در مورد بیمارانی که مشکلات تنفسی خیلی شدیدی دارند، بسیار کاربردی باشد.

این دستگاه فرایند تنفس را به انجام می رساند و در دو نوع ونتیلاتور فشار منفی و فشار مثبت تولید می شود.

ونتیلاتور فشار منفی

این ونتیلاتور تمامی اطراف قفسه سینه بیمار را می پوشاند و نیازی به راه هوای مصنوعی ندارد، این دستگاه فرایند اکسیژن رسانی را در بیمارانی که توانایی تنفس ارادی را دارا می باشند اصلاح کرده و نیاز به شل کننده های عضلانی را کاهش می دهد.

ونتیلاتور فشار مثبت

این ونتیلاتور در زمان دم فشار مثبت، اکسیژن را همراه با فشار به ریه وارد می کند، لزوم وارد شدن اکسیژن با فشار در این نوع ونتیلاتور این است که ریه باز شود تا اکسیژن را بپذیرد.

تفاوت ونتیلاتور با اکسیژن ساز

حال پس از توضیح درباره نحوه عملکرد ونتیلاتور و اکسیژن ساز بهتر می توانیم فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز را متوجه شویم، مفهوم ونتیلاتور به طور کلی با اکسیژن ساز متفاوت است، اکسیژن ساز همانند فیلتری می باشد که اکسیژن موجود در هوا را به طور خالص و غلیظ شده در اختیار بیمار قرار می دهد با این حال ونتیلاور به سان کمپرسوری از هوا می باشد که جریان هوا را به طور مستقیم برای بیمار فراهم می کند و کل عمل دم و بازدم را برایش به انجام می رساند، در خصوص مواردی همچون انسداد راه دهان، ضخیم شدن حلق، هیپروتروفی لوزه و… می توان از ونتیلاتور خانگی استفاده نمود.

استفاده از ونتیلاتور و یا اکسیژن ساز در مورد بیماران مبتلا به COPD

در خصوص مبتلایان به بیماری مزمن انسداد ریه هم از اکسیژن ساز و هم از ونتیلاتور استفاده می شود و این مورد به عواملی همچون اینکه عملکرد ریه تا چه حدی دچار اختلال شده و شدت بیماری بستگی دارد.

در مورد یک هیپوکسی بدون مشکل احتباس دی اکسید کربن می توان از دستگاه اکسیژن استفاده کرد، این مورد یک نارسایی تنفسی نوع 1 محسوب می شود، اما در زمانی که عملکرد ریه از حدی بیشتر کاهش یابد و علاوه بر هیپوکسی مشکل احتباس کربن دی اکسید نیز وجود داشته باشد، نارسایی تنفسی نوع 2 محسوب می شود که در این مرحله راه های هوایی بیمار دچار انسداد زیادی می شود و ممکن است کربن دی اکسید اضافی در بدن بیمار باقی بماند، در این مرحله تنفس اکسیژن نمی تواند تنها حل کننده این مشکل باشد و استفاده از ونتیلاتور ضروری می شود.

کلام آخر

تا به اینجا با عملکرد اکسیژن ساز و ونتیلاتور آشنایی مختصری پیدا کردیم و از فرق ونتیلاتور با اکسیژن ساز آگاه شدیم و می دانیم که این دو دستگاه هر کدام در شرایط خاص خود توسط پزشک معالج تجویز می شوند، مرکز تجهیز سلامت با هدف بالا بردن سلامت جامعه به فروش و اجاره انواع تجهیزات پزشکی من جمله اجاره ونتیلاتور و اکسیژن ساز می پردازد، در صورت نیاز به این تجهیزات پزشکی می توانید از طریق تماس با شماره های درج شده در سایت اقدام نموده و مشاوره رایگان نیز دریافت نمایید.